Mausoleum in Jindřichovice

Over de omstandigheden in het kamp zijn getuigenverslagen te vinden in Henri Haberts boek “Binnen het Prikkeldraad – Naar verhalen van uitgeweken Serviërs” (Amsterdam, 1919), waarvoor hij Serviërs interviewde die in 1919 via Nederland werden gerepatrieerd. De 28-jarige soldaat Gvozden Andrić uit Duškovci (district Užice) die diende in het Xe regiment infanterie, IVe compagnie, IVe bataljon werd in oktober 1915 krijgsgevangen gemaakt: “Het gelukte mij, in de bergen te vluchten, maar de Oostenrijkers ontdekten me, en namen mij mee. Zij brachten me naar Heinrichsgrün, waar ik 4 maanden bleef. In dat kamp bevonden zich 25 à 30,000 mannen, waaronder een 5—600 tal van onze officieren”. Borisav Nastasović, soldaat bij de verplegingsdienst van het VIIe regiment infanterie, die afkomstig was uit Braničevo bij Požarevac en die in november 1915 krijgsgevangene werd, voegt daar aan toe: “Het leven was er uiterst hard; het voedsel, zoo slecht, als met het zich kan voorstellen; ’n stuk brood, watersoep, en we konden geen voet verzetten, of er kwam mishandeling. De Hongaren sloegen ons het ergst”. Ook Jerotije Župac, een 38-jarige sergeant in het XIIe regiment infanterie, Ie compagnie, IVe bataljon Šumadija-divisie, die afkomstig is uit Novo Selo bij Kruševac en in november 1915 gevangen werd genomen door het Oostenrijkse leger klaagt over de verzorging: “Als voedsel werd verstrekt: ’s morgens: een liter koffie – Ersatz (zwart water, zonder suiker), ’s middags: een portie beetwortels of kool, ’s avonds: een portie meelsoep (waarschijnlijk van eikels gemaakt)”. De 24-jarige soldaat Sava Rajčić uit Petrovac diende in het IXe regiment infanterie, IVe compagnie, IIe bataljon, Drina-divisie toen hij op 16 oktober 1915 bij Glavica in handen van de vijand viel. Hij kwam in Heinrichsgrün terecht, waar hij 5 tot 6 maanden verbleef: “Het voedsel was er zeer slecht; wij kregen voor 2 dagen een ½ brood. Men gaf ons kleeren noch schoeisel, en de meesten onzer liepen in lompen rond en waren blootsvoets. In een barak waren wij met ons 150 à 200. De winter was uiterst streng; in ieder barak waren twee kachels, die zelden aangelegd werden. Hoe vreeselijk de koude was, is na te gaan, wanneer men bedenkt, dat de barakken zeer groot en van hout waren, en de wind door de reten gierde, zoodat wij het den heelen nacht ijskoud hadden en zelfs niet konden slapen. De bewakers behandelden ons onmenschelijk, zij beschouwden ons als lastdieren, en sloegen ons zonder genade om de minste pekelzonde. Velen van onze soldaten zijn aan die kwetsuren gestorven, of zijn er door verminkt gebleven. De Hongaarsche bewakers hebben mij met hun geweerkolven op mijn hoofd, mijn rug en armen geslagen, omdat ik gezegd had, dat wij niet overwonnen waren, en dat onze koning nog altijd aan het hoofd van zijn leger stond. Als gevolg van die stokslagen ben ik voorgoed het gebruik van mijn rechter arm kwijt.”

De krijgsgevangenen werden gedwongen tewerkgesteld onder barre omstandigheden: ze legden een waterreservoir aan voor het kamp, werkten in een steengroeve, legden wegen en bruggen aan en bouwden een chemische fabriek in Falkenau (Sokolov), een plaats 20 km. verderop, waar de gevangenen elke dag ’s ochtends te voet naartoe gingen en ’s avonds van terugkwamen.

De omstandigheden in het kamp waren zwaar: koude, ziekte en uitputting eisten tot 40 levens per dag. Dagelijks trok om 15:00 een trieste dodenprocessie naar het nabijgelegen begraafplaats waar de doden van alle leeftijden werden begraven in algemene graven.